بررسی تغییرات سیگنالهای مغزی نواحی cz، c3 و c4، تحت تابش موضعیِ میدان مغناطیسی پالسی کم شدت و با فرکانس پایین بمنظور ارتقاء سیستم های نوروفیدبک

آثار میدان های مغناطیسی در شدت های کم (کمتر از 500 میکروتسلا) و با فرکانس های پایین (کمتر از 300 هرتز)، elf mf، بر فعالیت مغز انسان، از دیرباز ذهن بسیاری از پژوهشگران را به خود مشغول کرده است. این مطالعه با هدف بررسی آثار میدان های پالسی الکترومغناطیسی کم شدت و کم فرکانس به صورت موضعی در نواحی مغزی cz، c3 و c4، بر الگوی الکتروانسفالوگرام (eeg) انسان و بمنظور استفاده درمانی از نتایج در سیستم های نوروفیدبک کم انرژی (lens)، انجام شد. 15 نفر با جنسیت مونث، سالم، راست دست، بدون سابقه بیماری های اعصاب و روان و عدم سابقه اعتیاد به دارو و مواد مخدر با میانگین سنی 5/24 به طور داوطلبانه در اجرای این پژوهش شرکت کردند. eeg هر یک از داوطلبان در 4 جلسه ثبت شد. 3 جلسه به عنوان جلسات آزمایش و 1 جلسه به عنوان جلسه شم (بدون تابش) انجام شد. در جلسات آزمایش پالس های elf mf با شدت های 100، 200 و 400 میکروتسلا (اعمال هر شدت در یک جلسه) به صورت موضعی با فرکانس 10 هرتز بر ناحیه cz، با فرکانس 18 هرتز بر ناحیه c3 و با فرکانس 14 هرتز بر ناحیه c4، اعمال شدند. توان باندهای فرکانسی از eeg نمونه ها استخراج شدند و در دوره های زمانی قبل از تابش (2 دقیقه با چشمان باز و 2 دقیقه با چشمان بسته)، پس از تابش (2 دقیقه با چشمان باز و 2 دقیقه با چشمان بسته) و حین تابش 3 دقیقه ای، با یکدیگر و با دوره های مشابه در گروه شم مقایسه شدند. همچنین ثبت های زمینه قبل و پس از تابش (هم در حالت چشم بسته و هم چشم باز) در همه گروه ها با یکدیگر مقایسه شدند. بررسی ها در بین گروه های آزمایش و گروه های شم با آزمون t مستقل و در هر گروه با آزمون t جفت شده انجام شد. برای بررسی میزان اثرگذاری شدت ها از آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. این مطالعه نشان داد که اعمال میدان های پالسی elf بر مغز انسان به صورت موضعی، الگوی eeg را در همان ناحیه و نیز در دیگر نواحی، هم در دوره های حین تابش و هم پس از آن در حالت های چشم باز و چشم بسته، تغییر می دهد و اکثر تغییرات ایجاد شده در دوره های پس از قطع تابش متفاوت از تغییرات ایجاد شده در دوره حین تابش است. وجود اثر تشدیدی در هیچ کدام از نواحی cz، c3 و c4 و فرکانس ها به اثبات نرسید و جالب اینکه درمقابل این فرضیه، در نواحی cz و c3 توان باندهای آلفا و بتا دچار تضعیف (نه تشدید) شدند. بعلاوه در نواحی مرکزی، تحریک یکی از مواضع، علاوه بر دگرگون کردن الگوی eeg ثبت شده از آن ناحیه، موجب تغییر در توان امواج سایر نواحی نیز می شود. به نظر می رسد پرداختن بیشتر به مبحث همدوسی های الکتروانسفالوگرام تحت تابش elf mf در جهت شناخت آثار این میدان ها و بکارگیری آگاهانه آنها در سیستم های نوروفیدبکِ کم انرژی، امری ضروری و سودمند باشد.